Voorbereid op de nieuwe F-gassen certificering? Dit moet je weten!

Heb je een F-gassen certificaat, of overweeg je een F-gassen training? Er gaan een aantal dingen veranderen. Op 11 maart 2024 is de nieuwe F-gassenverordening gepubliceerd. Dat brengt verschillende ingrijpende maatregelen met zich mee, die ook voor de opleidings- en certificeringprogramma’s gelden.
Hoewel nog niet alles tot in detail is uitgewerkt, weten we in grote lijnen wat er gaat wijzigen.

Dit zijn de meest ingrijpende veranderingen:

  • Naast F-gassen worden natuurlijke koudemiddelen opgenomen
  • De nieuwe certificeringprocessen gaan medio 2025 van start
  • Iedereen moet om de 7 jaar hercertificeren

De definitieve uitvoering van de wijzigingen worden ergens najaar 2024 bekend gemaakt.

Natuurlijke koudemiddelen worden opgenomen in de F-gassenverordening

De vorige verordeningen hadden alleen betrekking op F-gassen. Met het versneld uitfasen van de F-gassen gaan we massaal overstappen op natuurlijke koudemiddelen. Dit wordt voornamelijk R-744 (CO2) en Koolwaterstoffen zoals R-290 (propaan). Deze koudemiddelen brengen de nodige risico’s met zich mee. Daarom gaan de nieuwe richtlijnen veel meer over veiligheid dan over emissievrij werken.

 

 

Wil je momenteel je F-gassen certificaat halen, dan kun je kiezen uit verschillende categorieën. De categorie bepaalt je bevoegdheid en de werkzaamheden die je mag uitvoeren. Heb je een F-gassen categorie 1 certificaat, dan mag je handelingen verrichten aan alle koeltechnisch installaties op F-gassen. Met F-gassen categorie 2 mag je dit ook, alleen ben je beperkt tot installaties met een koudemiddelinhoud van 3kg of 5 ton CO2-equivalent.

Meer hierover lees je in onze blog: Wat is het verschil tussen F-gassen categorie 1 en categorie 2.

In de nieuwe F-gassenverordening worden de categorieën vervangen door certificaten met een letter.

  • Certificaat A: waarmee je werkzaamheden mag verrichten aan koelinstallaties die werken op F-gassen en koolwaterstoffen.
  • Certificaat B: waarmee je werkzaamheden mag verrichten aan koelinstallaties die draaien op CO2.
  • Certificaat C: hiermee mag je werken aan installatie met Ammoniak als koudemiddel.
  • Certificaat D: waarmee je werkzaamheden mag verrichten aan installaties op F-gassen met maximaal 1kg koudemiddelinhoud
  • Certificaat E: waarmee je alleen taken aan installaties op F-gassen mag uitvoeren wanneer het koelcircuit niet wordt geopend (zoals in het huidige categorie 4).

Zoals het er nu naar uitziet mag je met certificaat A handelingen verrichten aan alle koelinstallatie op F-gassen en koolwaterstoffen. Je bent dus niet beperkt op de inhoud. Datzelfde geldt voor CO2 en ammoniak. Of dit in de definitieve versie ook zo is, dat moeten we afwachten.

Worden de ACB natuurlijke koudemiddelen certificaten vervangen?

Ja. De ACB-vakmanschapscertificaten worden vervangen door de nieuwe certificaten. Je zou zeggen, waarom is dat nodig? Met de huidige certificaten kun je toch uit de voeten, bovendien zijn ze vorig jaar helemaal aangepast.

Dat is waar, in Nederland lopen we voor met de ACB-vakmanschapscertificaten voor natuurlijke koudemiddelen. Maar dit geldt niet in alle Europese landen. Daarom worden ze op genomen in de nieuwe F-gassenverordening.

De nieuwe certificeringsprocessen gaan medio 2025 van start

Een harde datum kunnen we nog niet geven, maar de planning is dat de nieuwe certificeringsprocessen ergens in 2025 van start gaan. Voordat we hiermee kunnen starten moet de BRL100 en BRL200 worden vernieuwd en herschreven.

Meer over de BRL 100 en BRL 200 lees je in deze blog.

 

De wijzigingen in de nieuwe F-gassenverordening worden door Rijkswaterstaat uitgevoerd. Zij hebben de hulp ingeschakeld van verschillende examenbureaus zoals STEK en STE, maar ook de branchevereniging NVKL. Zij buigen zich momenteel over de concept uitvoeringsverordening. De verwachting is dat er deze herfst een definitief ontwerp ligt.

Het tijdpad ziet er als volgt uit:

  • 11 maart 2024: Nieuwe F-gassenverordening gepubliceerd
  • 14 mei 2024: Concept uitvoeringsverordening gepubliceerd
  • Q3 2024: Verwachting definitieve uitvoeringsverordening
  • Q4 2024: Nieuwe BRL100 en BRL200
  • Medio 2025: Nieuwe opleidings- en certificeringsprogramma’s
  • Maart 2029: Iedereen moet gehercertificeerd volgens de nieuwe verordening

Om de 7 jaar hercertificeren

Als je in Nederland je F-gassen certificaat haalt dan is deze voor de rest van je leven geldig. In België is hij maar 5 jaar geldig. Daar komt verandering in.

Met de nieuwe F-gassenverordening moet je om de 7 jaar hercertificeren. De huidige ACB-vakmanschapscertificaten hebben al een hercertificering na 5 jaar. Met de nieuwe verordening wordt dat verruimt naar 7 jaar.

Het is nog niet duidelijk hoe die hercertificering eruit gaat zien. Of dat alleen een theorietoets wordt of ook een praktijkexamen, dat is nog de vraag.

Wat wel duidelijk is, voor 12 maart 2029 moet iedereen hercertificeren volgens de nieuwe verordening. Stel; je haalt in de zomer van 2024 je F-gassen categorie 1 certificaat, dat betekent dat deze tot 12 maart 2029 geldig is. Dat is een kleine 5 jaar.

Maar hercertificering moet toch pas na 7 jaar?

Klopt, maar volgens de verordening moet iedereen in 2029 gecertificeerd zijn volgens de nieuwe normen. Sterker nog, haal jij je F-gassen categorie 1 certificaat in februari 2025, dan is hij maar 4 jaar geldig.

Wij hebben het niet verzonnen.

Wat ons betreft geldt voor iedereen een termijn van 7 jaar. Dan krijg je een gefaceerde hercertificering en daar heeft iedereen baat bij. Met de huidige plannen hebben we begin 2029 een explosie van mensen die voor hun hercertificering gaan. En 7 jaar later weer. Wellicht dat ze deze eis nog ombuigen?

Waarom de nieuwe F-gassenverordening?

De F-gassenverordening is een Europese wetgeving die tot doel heeft om de uitstoot van gefluoreerde broeikasgassen (F-gassen) zoveel mogelijk te verminderen. De eerste versie is in januari 2015 van kracht gegaan. De wijzigingen in dit artikel hebben betrekking op de derde versie van de F-gassenverordening.

Volgens de Europese Green Deal moeten op den duur CO2-neutraal zijn.

  • 2030: een CO2 reductie van 55%
  • 2050: geheel CO2-neutraal

Omdat F-gassen gigantische broeikasgassen zijn, worden ze versneld uitgefaseerd. Hierdoor zal het gebruik van natuurlijke koudemiddelen fors toenemen.

Conclusie

De nieuwe F-gassenverordening introduceert ingrijpende wijzigingen in opleiding en certificering. Grootste wijzigingen zijn de opname van natuurlijke koudemiddelen en hercertificering elke 7 jaar.

Deze veranderingen, die medio 2025 van start gaan, vereisen aanpassing van de BRL100 en BRL200. Hiermee verschuift de focus naar veilig werken met natuurlijke koudemiddelen zoals CO2 en propaan.

Met de invoering van nieuwe certificaten (A t/m E) krijgen we een gestandaardiseerde aanpak die in heel Europa geldt. Dit is essentieel voor het behalen van de ambitieuze CO2-reductiedoelen van de Europese Green Deal.

NIEUWS